دسته بندی انواع فن در تهویه مطبوع

در تهویه مطبوع از دو نوع فن فوروارد و فن بک وارد استفاده می شود که به تفصیل فن های فوروارد و بکوارد را شرح می دهیم و در ادامه سایر فن های مورد استفاده در تهویه مطبوع را شرح می دهیم :

فن فوروارد نوعی فن سانتریفیوژ است که روی پروانه آن تیغه‌هایی با انحنای رو به جلو نصب شده اند. جهتِ انحنای این تیغه ها در جهت گردش پروانه (ساعت‌گرد) است. بنابراین این فن فوروارد قادر است مقادیر زیادی از هوا را با فشار بالا جابجا کند.

معرفی فن فوروارد و مقایسه آن با فن بکوارد :

فن ‌ها به انواع مختلفی از قبیل فن‌های خانگی و فن‌های صنعتی تقسیم‌بندی می‌شوند. این دو نوع فن اگرچه دارای تشابهاتی هستند و قطعات مشترکی دارند، اما فن ‌های صنعتی باتوجه به اینکه باید میزان هوای بیشتری را جابجا کنند قدرت بسیار بیشتری نیاز دارند.

فن سانتریفیوژ :

فن سانتریفیوژ یکی از رایج‌ترین و قوی‌ترین انواع فن‌ صنعتی است که بیشتر برای محیط های وسیع مانند کارخانجات، محیط‌های کارگاهی، مراکز اداری و تجاری کاربرد دارد.

فن فوروارد :

فن فوروارد باتوجه به سیستم عملکردی خود، یکی از نمونه های فن سانتریفیوژ می باشد که می توان آن را فن‌ گریز از مرکز با پروانه منحنی به جلو (Forward) نامید.

تفاوت ظاهری و آشکار دو نوع فن فوروارد و فن بکوارد

تفاوت ظاهری و آشکار دو نوع فن فوروارد و فن بکوارد شکل و ظاهر پروانه های موجود در سیستم آن ها است. در فن بکوارد تیغه پروانه بصورت انحنا دار رو به عقب و در انواع مختلف فن فوروارد ‎، همان‌طور که بیان شد، انحنای تیغه‌ی پروانه رو به سمت جلو است. لازم به ذکر است که عموما جهت حرکت پروانه‌ی فن فوروارد در جهت حرکت عقربه های ساعت و جهت حرکت پروانه های فن بکوارد در خلاف جهت حرکت عقربه های ساعت است. البته این موضوع کاملاً ثابت نبوده و ممکن است در مواردی خاص با توجه به نوع طراحی و نیاز محل نصب، برعکس این موضوع نیز برقرار باشد.

انتخاب فن مناسب :

یکی از موارد مهم در انتخاب نوع فن، تناسب آن با محل نصب و کارایی مورد انتظار ما از آن فن می باشد. برای یافتن بهتر تناسب فن انتخاب شده با محل و کارایی مورد انتظار از شاخص نقطه عملکرد می توان بهره برد. این شاخص بیان کننده ی مقاومتی است که فن در زمان عملکرد خود باید با آن روبرو شود. برای بدست آوردن شاخص فوق، دبی حجمی و فشار فن با یکدیگر ادغام می شوند. باید دانست که واحد دبی حجمی مترمکعب در ساعت و واحد فشار پاسکال می باشند.

عملکرد فن فوروارد :

همانطور که توضیح دادیم فن فوروارد از نوع فن سانتریفیوژ بوده یعنی جریان هوا در فن فوروارد به ‌وسیله نیروی گریز از مرکز ایجاد شده در سیستم جابجا می‌شود. فن فوروارد و فن بکوارد هر دو از نوع سانتریفیوژ بوده و یکی از عوامل مهم در تفاوت آن ها، نحوه به جریان در آوردن هوا و خارج کردن آن است. در فن بکوارد پروانه ها به صورت منحنی رو به عقب بوده در نتیجه هوا به صورت شعاع‌ های یک دایره از فن خارج شده ولی در فن فوروارد، به دلیل رو به جلو بودن انحنای تیغه‌ی پروانه ها، خروج هوا به صورت خطوطی مماس بر فن انجام می شود. فن فوروارد در دو مدل فن فوروارد یک طرفه و فن فوروارد دو طرفه تولید و اجرا می‌شود. برای انتخاب نوع فن فوروارد باید ظرفیت مورد نیاز تولیدی فن، محل نصب از قبیل آزمایشگاه، منزل، اداره، کارخانه و ... و همچنین ابعاد محل نصب در نظر گرفته شوند. هر کدام از عوامل فوق بر کارایی فن فوروارد انتخابی تأثیر بسزایی دارند.

تفاوت بین فن بکوارد و فن فوروارد :

یکی از کاربردهای مشترک در فن فوروارد و بکوارد، تهویه هوای محیط به وسیله هر دو مدل این فن ها می باشد
جهت اهمیت دارد که متناسب با هدف و نیازهای خود و با توجه به محل نصب آن، فن را انتخاب کنیم. در ادامه، با برخی از تفاوت های کلیدی بین فن فوروارد و بکوارد بصورت مختصر و جامع آشنا خواهیم شد:
1- مهم‌ترین تفاوت هر دو فن در شکل و ساختار پروانه های این دو مدل است به طوری که جهت قرارگیری و حرکت پره های فن فوروارد رو به جلو و فن بکوارد رو به عقب می باشد.
2- تعداد پره‌های به کار رفته در فن فوروارد به دلیل نیاز به تولید هوای حجیم عموماً بیشتر از مدل های فن بکوارد است.
3- پرتاب باد در فن فوروارد با توجه به انحنای تیغه ها و جهت حرکت پروانه ها نسبت به فن بکوارد بیشتر است.
4- در فن فوروارد نسبت به فن بکوارد، برای تولید جریان هوا به سرعت کمتری نیاز است.
5- مورد استفاده هر دو فن تهویه هوای محیط است اما فن فوروارد قابلیت تولید حجم هوای بیشتری دارد.
6- سروصدای تولیدی در حین کار فن بکوارد در مقایسه با فن فوروارد کمتر است.

فن کولری !

لازم به ذکر است که پره های فن فوروارد معمولاً باید در بازه های زمانی مختلف مورد بازرسی و تمیزکاری قرار گیرند. این مشکل یکی از موارد ضعف در فن فوروارد به حساب می آید که کاربرد آن را در مقایسه با فن بکوارد دارای محدودیت می کند. عدم تمیزکاری به‌موقع پره های فن فوروارد باعث خارج شدن فن از حالت بالانس خود بوده که بر روی کارایی و صدای آن تأثیر بسزایی دارد. هم چنین باید دانست که در بازار این فن ها به فن کولری نیز معروف‌اند.